اولویتهای علم و فناوری در سند نقشه جامع علمی کشور
فصل سوم: اولويتهای علم و فناوری كشور
3-1 .اهـداف اولويت بنـدي و رويكـرد پشتيبانـی از اولويتها
اســتخراج اولويتهای علم و فناوري كشــور در ســند حاضر حاصل تركيب رويكردهای مزيت محور، نيازمحور، مرزشــكن و آيندهنگر اســت. بر اين اساس و به منظور تحقق اولويتها، نوع پشتيبانی از آنها بسته به وضع موجود علوم و فناوریهای مرتبط و نوع توســعه كمی، تحــول و ارتقای كيفی موردنظر در طيف وســيعی از پشتيبانیهای فكری، مالی، قانونی، منابع انســانی و مديريتــی متغير خواهــد بود. برخــي رويكردهای پشتيبانی از اولويتهای علم و فناوری عبارتند از:
- هدايت ســرمايهگذاریها از طريق برنامههای پنجســاله و بودجههای ساليانه، رديفها و تسهيلات مالی متمركز،
- هدايــت نظام آموزش براي تأمين و جذب نيروهای نخبه و متخصص موردنياز در حوزههای اولويتدار،
- اصــلاح و ايجاد ســاختارها و فرايندها، تنظيــم و تدوين و تصويب سياستها و ضوابط تشويقی خاص براي رشد سريع (ميانبر) در حوزههای اولويتدار.
3-2 .اولويتهای علم و فناوري كشور
از آنجــا كه حصول اطمينان از رشــد و شــكوفايي در برخي از اولويتها نيازمند توجه، هدايت و پشــتيباني در ســطوح كلان مديريتی كشور است و در برخی ديگر رشد و توسعه با پشتيبانى مديريتهای ميانی و تخصيص غيرمتمركز منابع حاصل خواهدشد، اولويتها به ترتيب در سه سطح الف ، ب و ج تنظيم شدهاند. اين دستهبندی ناظر بر نحوه و ميزان تخصيص منابع، اعم از مالی و انسانی و توجه مديران و مسئولان است.
در فناورى:
فناورى هوافضا - فناورى اطلاعات و ارتباطات - فناوری هستهاى - فناورىهاى نانو و ميكرو - فناورىهاى نفت و گاز - فناورى زيستی - فناورىهاى زيستمحيطى - فناورىهاى نرم و فرهنگى.
در علوم پايه و كاربردي:
ماده چگال - سلولهای بنيادی و پزشــكی مولكولــی - گياهــان دارويي - بازيافــت و تبديل انرژي - انرژیهای نو و تجديدپذير -رمزنگاری و كدگذاری - علوم شناختی و رفتاری.
در علوم انسـاني و معـارف اسـلامي:
مطالعات قرآن و حديــث - كلام اســلامى - فقــه تخصصــي - اقتصــاد، جامعه شناسى، علوم سياسى، حقوق، روانشناسى، علوم تربيتي و مديريت مبتنى بر مبانى اسلامى - فلسفههای مضاف متكی بر حكمت اســلامی - فلسفه ولايت و امامت - اخلاق كاربردى و حرفهاى اسلامى - سياستگذارى و مديريت علم، فناورى و فرهنگ - زبان فارسى در مقام زبان علم.
در سـلامت:
سياســتگذارى و اقتصــاد ســلامت - دانش پيشگيرى و ارتقاى سلامت با تأكيد بر بيمارىهاى داراى بار بالا و معضلات بومى - الگوهاى شيوه زندگى سالم منطبق با آموزههاى اسلامى - استفاده از الگوهاى تغذيه بومى.
در هنر:
حكمت و فلســفه هنر - هنرهای اســلامی ايرانی - هنرهای مرتبط با انقلاب اســلامی و دفاع مقدس - اقتصاد هنر - فيلم و سينما - رسانههاى مجازى با تأكيد بر پويانمایی و بازيهاى رايانهای - معماری و شهرسازى اسلامی ايرانی - موسيقى سنتى و بومى ايران - ادبيات، شعر و داستان نويسى - طراحی هنرى ايرانی اسلامی، لباس و فرش ايرانی.
در فناورى:
ليزر - فوتونيك - زيست حسگرها - حسگرهاى شيميايى - مكاترونيك - خودكارسازی و روباتيك - نيمهرساناها - كشتىســازى - مواد نوتركيب - بسپارها (پليمرها) - حفظ و احياى ذخاير ژنی - اكتشاف و استخراج مواد معدنى - پيشبينى و مقابله با زلزله و سيل - پدافند غيرعامل.
در علـوم پايه و كاربردي:
ژئوفيزيك- ايمنی زيســتی - بيــو انفورماتيك - اپتيــك - فيزيك انرژيهــای بالا و ذرات بنيادی - محاســبات و پردازش اطلاعــات كوانتومی - نجوم و كيهان شناســی - فيزيــك اتمی و شــتاب دهندهها - علوم ژنی - محاسبات نرم و سيستمهای فازی - توپولوژی.
در علوم انسـاني و معارف اسلامى:
اخلاق اسلامى و مطالعات بين رشتهاى آن - الهيات - عرفان اسلامى - فلسفه - غرب شناسى انتقادى - كارآفرينى و مهارت افزايى - تاريخ اســلام و ايران و انقلاب اســلامى - مطالعات زنان و خانواده مبتنى بر مبانى اســلامى - تاريخ علم (با رويكرد تاريخ اسلام و ايران) - جغرافيای سياسی.
درسلامت:
داروهاى جديد و نوتركيب - مديريت اطلاعات و دانش سلامت - طب سنتى - تجهيزات پزشكى - سلولى و مولكولى - ژن درمانى - فراوردههاى زيستی - فناورى تغذيه .
در هنـر:
مطالعات انتقادی هنر مــدرن - مطالعات تطبيقی حوزههای هنر - هنرهاى سنتى و صنايع دستى - خوشنويسى - هنرهاى نمايشى - مباحث ميان رشتهاى هنر و شاخههاى علوم با تأكيد بر نگاه اسلامى.
در فنـاورى:
اپتوالكترونيك - كاتاليســتها - مهندســى پزشــكى - آلياژهاى فلزى - مواد مغناطيســى - سازههاى دريايى - حمل و نقل ريلى - ايمنى حمل و نقل - ترافيك و شهرسازى - مصالح ساختمانى سبك و مقاوم - احيای مراتع و جنگلها و بهرهبرداری از آنها - فناورىهاى بومى.
در علـوم پايه و كاربردي:
جبــر و رياضيات غيرخطی - رياضيــات گسســته و تركيباتــی - آناليــز تابعی و همســاز - سيســتمهای ديناميكــی و احتمال - كنترل و بهينهســازی - زيســت رياضی - پلاســما - بيوفيزيك - فيزيك سيستمهای پيچيده - بيوشيمی - شيمی سبز - مواد سيليكونی - تكتونيك و زمينشناســی مهندســي - فراوری و استحصال و تلخيص مــواد آلی و معدنی - مخاطرات زيســتمحيطــی - تغييرات اقليمی - اقيانوس شناســی و علوم دريايی - تنشهای زيستی و غيرزيســتی - توليد ارقام و گونههای مناسب با بهرهبرداری از تنــوع زيســتی - بهينهســازی الگوی كشــت منطقهای - جامعهشناسی زيستی.
در سـلامت:
علوم ميانرشــتهاى بين علوم پايه با علوم بالينی - مقابله با انواع اعتياد - ايمنى غذايى - امنيت غذايى.
|